معرفی رشته مهندسی کشاورزی؛ مزایا و معایب و بازارکار مهندسی کشاورزی

مهندسی کشاورزی، رشته‌ای نیست که فقط به کاشت و برداشت محصول ختم بشه! تو این رشته، با درس‌های مختلفی مثل زیست‌شناسی، شیمی، ریاضی، فیزیک و مهندسی آشنا می‌شی و یاد می‌گیری که خاک رو مثل طلا ببینی و با ظرافت ازش مراقبت کنی؛ از گیاه‌ها در برابر بیماری‌ها و آفات محافظت کنی؛ مهندس آب باشی و با طراحی سیستم‌های آبیاری نوین، جلوی هدر رفتن این منبع ارزشمند رو بگیری؛ با ماشین‌آلات و تجهیزات کشاورزی کار کنی و بازدهی رو چند برابر کنی؛ و در آخر، محصولات رو به بهترین شکل برداشت، فرآوری و بسته‌بندی کنی تا به سفره‌ی مردم برسن.

مطالعه پیشنهادی: معرفی رشته علوم و صنایع غذایی

بازار کار مهندسی کشاورزی

بازار کار رشته مهندسی کشاورزی در ایران، در حال حاضر خوب و رو به رشده. چرا که ایران یه کشور کشاورزیه و برای تامین غذای جمعیت زیاد خودش، به مهندسین کشاورزی کارآمد و خلاق در بخش‌های مختلفی مثل بخش‌های دولتی از جمله وزارت جهاد کشاورزی، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، منابع طبیعی و همچنین بخش‌های خصوصی مثل شرکت‌های کشاورزی، کشت و صنعت‌ها، کارخانه‌های تولید مواد غذایی و … نیاز داره.

علاوه بر این، در بخش‌های آموزشی مثل دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی و بخش‌های کارآفرینی برای راه‌اندازی کسب‌وکارهای نوین در زمینه‌ی کشاورزی به مهندس کشاورزی نیاز داره. همچنین، با توجه به افزایش نگرانی‌ها در مورد امنیت غذایی و کمبود منابع طبیعی، تقاضا برای متخصصان این حوزه در سال‌های آینده بیشتر هم خواهد شد.

حقوق مهندس کشاورزی

درآمد در مهندسی کشاورزی به عوامل مختلفی بستگی داره. مثلا درآمد مهندسین در گرایش علوم دامی معمولا از مهندسین زراعت بیشتره. همچنین، درآمد مهندسین کشاورزی در شهرهای بزرگ و مناطق صنعتی بیشتره و هر چقدر سابقه و تجربه کار بیشتر باشه، حقوق هم بیشتر میشه. میزان حقوق ثابت نیست و بسته به عوامل مختلف تغییر میکنه اما با این حال طبق برآوردها در استان‌هایی مانند تهران و اصفهان، 20 تا 25 و گاهی نزدیک 30 میلیون تومانه.

فرصتهای شغلی مهندسی کشاورزی

برای یک مهندس کشاورزی، فرصتهای شغلی متنوعی هست که به بخشی از اونها اشاره میکنم.

فرصتهای شغلی دربخش دولتی

• وزارت جهاد کشاورزی؛ تو این وزارتخانه می‌تونی تو زمینه‌های مختلفی مثل تولید محصولات کشاورزی، دامپروری، صنایع غذایی، منابع طبیعی و … کار کنی.
• سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی؛ تو این سازمان می‌تونی به عنوان محقق، پژوهشگر و یا مدرس فعالیت کنی و به ارتقای دانش کشاورزی کشور کمک کنی.
• سازمان محیط زیست؛ تو این سازمان می‌تونی روی مسائل مربوط به حفظ محیط زیست و منابع طبیعی در بخش کشاورزی کار کنی.

فرصتهای شغلی در بخش خصوصی

• شرکت‌های کشاورزی؛ تو این شرکت‌ها می‌تونی تو بخش‌های مختلفی مثل تولید، فرآوری، بسته‌بندی و بازاریابی محصولات کشاورزی فعالیت کنی.
• کشت و صنعت‌ها؛ تو کشت و صنعت‌ها می‌تونی تو زمینه‌هایی مثل طراحی و احداث سیستم‌های آبیاری، مدیریت مزارع، کنترل آفات و بیماری‌ها و … کار کنی.
• کارخانه‌های تولید مواد غذایی؛ تو این کارخانه‌ها می‌تونی تو بخش‌های مختلفی مثل کنترل کیفیت، تولید، بسته‌بندی و … فعالیت کنی.

فرصتهای شغلی در بخش آموزشی

• دانشگاه‌ها؛ تو دانشگاه‌ها می‌تونی به عنوان استاد، پژوهشگر و یا مشاور تحصیلی فعالیت کنی و به تربیت نسل‌های آینده مهندسین کشاورزی کمک کنی.
• مراکز تحقیقاتی؛ تو مراکز تحقیقاتی می‌تونی به عنوان محقق و پژوهشگر روی مسائل مختلف کشاورزی کار کنی.
• مدارس؛ تو مدارس می‌تونی به عنوان معلم درس‌های مربوط به کشاورزی رو به دانش‌آموزان تدریس کنی.

فرصتهای شغلی در بخش کارآفرینی

• راه اندازی مزرعه و یا گلخانه؛ می‌تونی با دانش و خلاقیت خودت یه مزرعه و یا گلخانه راه اندازی کنی و از تولید و فروش محصولات کشاورزی کسب درآمد کنی.
• ارائه خدمات مشاوره‌ای؛ می‌تونی به عنوان مشاور به کشاورزان، کشت و صنعت‌ها و … در زمینه‌های مختلف کشاورزی مثل تولید، مدیریت مزارع، کنترل آفات و بیماری‌ها و … مشاوره بدی.

تولید محصولات ارگانیک؛ می‌تونی با تولید و فروش محصولات ارگانیک، به سلامت مردم و حفظ محیط زیست کمک کنی و یه کسب‌وکار خوب داشته باشی.

مطالعه پیشنهادی: معرفی رشته علوم دامی

گرایش‌های ارشد مهندسی کشاورزی

رشته مهندسی کشاورزی گرایشهای متنوعی در مقطع ارشد داره. خصوصیات و درسهای هر گرایش، در عین داشتن اشتراکات، تفاوتهای مهمی داره. درهر گرایش، شما در امور خاصی توانمند میشید.

زراعت و اصلاح نباتات؛ تو این گرایش، همه چیز در مورد تولید محصولات زراعی مثل گندم، جو، برنج، ذرت و … یاد می‌گیری. همچنین، یاد می‌گیری چطور خاک رو تقویت کنی، از گیاهان در برابر آفات و بیماری‌ها محافظت کنی و با استفاده از روش‌های نوین کشاورزی، بازدهی محصول رو بالا ببری.

باغبانی؛ تو این گرایش، همه چیز در مورد تولید میوه‌ها، سبزیجات و گل‌ها یاد می‌گیری. اینکه چطور باغ‌های میوه رو احداث کنی، از گیاهان در برابر آفات و بیماری‌ها محافظت کنی و محصولات رو به بهترین شکل برداشت، فرآوری و بسته‌بندی کنی. اگه به دنبال یه شغل آرام و با ظرافت هستی و به طبیعت و زیبایی گل‌ها و میوه‌ها علاقه داری، این گرایش می‌تونه برات مناسب باشه.

علوم دامی؛ تو این گرایش، همه چیز در مورد پرورش حیوانات اهلی مثل گاو، گوسفند، مرغ و … یاد می‌گیری. چطور دامداری رو به صورت علمی و اصولی مدیریت کنی، از حیوانات در برابر بیماری‌ها محافظت کنی و محصولات دامی مثل شیر، گوشت و تخم مرغ رو با کیفیت بالا تولید کنی. اگه یه شغل با درآمد خوب و مرتبط با حیوانات میخوای، این گرایش می‌تونه برات مناسب باشه.

خاکشناسی؛ تو این گرایش، همه چیز در مورد خاک، مهم‌ترین منبع تولید غذا یاد می‌گیری. اینکه چطور انواع خاک‌ها رو شناسایی کنی، حاصلخیزی خاک رو افزایش بدی و از خاک در برابر فرسایش و آلودگی محافظت کنی.

اقتصاد کشاورزی؛ تو این گرایش، یاد می‌گیری چطور فعالیت‌های کشاورزی رو از نظر اقتصادی تحلیل و بررسی کنی؛ چطور منابع و نهادهای کشاورزی رو به صورت بهینه تخصیص بدی، بازار محصولات کشاورزی رو تحلیل کنی و به کشاورزان برای افزایش سودآوری کمک کنی.

آب‌شناسی؛ در این گرایش، مهندس‌های آب با مسائل مرتبط با آب در کشاورزی سروکار دارند. آن‌ها باید با ویژگی‌های آب، روش‌های استحصال آب، انتقال آب به محل مصرف و مصرف آب آشنا باشن. همچنین باید دانش‌های زمین‌شناسی، هواشناسی، خاک‌شناسی، گیاه‌شناسی، طراحی و ساخت تأسیسات آبی و مکانیزم مصرف آب توسط خاک و گیاه را نیز داشته باشن.

ماشین‌های کشاورزی؛ در این گرایش، مهندس‌ها به طراحی و بهره‌برداری از ماشین‌آلات کشاورزی می‌پردازن. اونها باید با ماشین‌آلات زراعی، تجهیزات باغی، تکنولوژی‌های کشاورزی و مسائل مرتبط با مکانیزاسیون کشاورزی آشنا باشن.

این گرایش‌ها فرصت‌های شغلی متنوعی را در بخش‌های مختلف از جمله بخش خصوصی، وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، مهندسین مشاور آب و خاک، پیمانکاری‌های مختلف و شیلات فراهم می‌کنن. برای مثال، در بخش شیلات، مهندس‌های آب می‌تونن در طراحی استخرهای پرورش ماهی نقش داشته باشن.

مزایا و معایب رشته مهندسی کشاورزی

کار تو این رشته هیچوقت خسته‌کننده نمیشه. هر روز با یه چالش جدید و یه دنیا علم و تجربه تازه روبرو می‌شی. از مزارع سرسبز و گلخونه‌های پرگل گرفته تا آزمایشگاه‌های مجهز و کارخانه‌های فرآوری مواد غذایی، تو این رشته می‌تونی توی محیطهای متنوعی  کار کنی. با استفاده از روش‌های نوین کشاورزی، به حفظ خاک، آب و سایر منابع طبیعی کمک می‌کنی و توی حفظ محیط زیست برای نسل‌های آینده نقش داری.

مهندسین کشاورزی تو همه جای دنیا مورد نیاز هستن. با توجه به رشد جمعیت و نیاز روزافزون به غذا، بازار کار برای فارغ‌التحصیلان این رشته خوب و پررونق خواهد بود؛ و مهندسین کشاورزی با توجه به تخصص و مهارتشون می‌تونن درآمدهای خوبی داشته باشن.

تو این رشته می‌تونی تا مقطع دکترا ادامه تحصیل بدی و به یه متخصص برجسته تو یه زمینه خاص تبدیل بشی. می‌تونی تو دانشگاه‌های معتبر داخل و خارج از کشور تحصیل کنی و از دانش و تجربه اساتید برجسته بهره‌مند بشی. مهندسین کشاورزی می‌تونن با دانش و تخصص خودشون به توسعه روستاها و مناطق محروم کمک کنن؛ و با ایجاد اشتغال، آموزش کشاورزان و ارائه خدمات مشاوره‌ای به روستاییان، می‌تونن سطح زندگی اونها رو ارتقا بدن.

معایب مهندسی کشاورزی

البته بدیهیه که مثل هر رشته دیگه ای، رشته مهندسی کشاورزی هم معایب و چالش‌هایی داشته باشه؛ مثلا کار تو مزارع و گلخانه‌ها می‌تونه سخت و طاقت‌فرسا باشه. باید تو شرایط آب و هوایی مختلف کار کنی و از نظر جسمی قوی باشی. علاوه بر این، ممکنه مجبور باشی ساعات طولانی کار کنی و آخر هفته‌ها هم سر کار باشی.

همچنین، درآمد مهندسین کشاورزی در ابتدای کار معمولا زیاد نیست. ممکنه مجبور باشی تو مناطق دور افتاده و یا روستاها کار کنی که حقوق و مزایای کمتری داره. گفتن این نکته خالی از لطف نیس که شغل مهندسین کشاورزی به شرایط آب و هوایی و عوامل دیگه ای مثل نوسانات قیمت محصولات کشاورزی هم، بستگی داره. ممکنه مجبور باشی تو فصل‌های مختلف سال دنبال کار جدیدی بگردی.

کار تو مزارع و گلخانه‌ها می‌تونه خطراتی مثل بیماری‌های گیاهی و حیوانی و مواجهه با مواد شیمیایی داشته باشه. ممکنه مجبور باشی تو مناطق دور افتاده و یا روستاها کار کنی که از امکانات رفاهی و آموزشی لازم مثل مدارس، بیمارستان‌ها و مراکز تفریحی کمی برخورداره.

با توجه به تعداد زیاد فارغ‌التحصیلان این رشته، رقابت برای پیدا کردن شغل مناسب می‌تونه زیاد باشه. همچنین، اگه می‌خوای تو زمینه‌های خاصی مثل باغداری، گلخانه‌داری و یا پرورش دام و طیور فعالیت کنی، به سرمایه اولیه نیاز داری.

آیا از رشته تجربی میتوان به مهندسی کشاورزی رفت؟

در واقع، رشته تجربی یکی از دو گروه اصلی هست که امکان ورود به مهندسی کشاورزی رو برای شما فراهم می‌کنه. گروه دوم، گروه ریاضیه. هر دو گروه ریاضی و تجربی مزایا و معایب خاص خودشون رو برای ورود به مهندسی کشاورزی دارن. دانش‌آموزانی که از رشته تجربی به این رشته وارد میشوند به دلیل اینکه پایه قویتری برای دروس زیست‌شناسی، شیمی و.. دارن، برای دروس پایه مهندسی کشاورزی آمادگی بیشتری دارن. اما با این حال، ممکنه در مقایسه با فارغ التحصیلان گروه ریاضی، در دروس ریاضی و فیزیک که پایه اصلی برخی از گرایش‌های مهندسی هستن، ضعف داشته باشن.

رشته ریاضی زمینه بهتری برای قبولی در رشته مهندسی کشاورزی و در گرایشهای فنی مهندسی این رشته فراهم میکنه. اما جای نگرانی نیست. اگه با دیپلم تجربی وارد این رشته میشین برای جبران این ضعف و قبولی در گرایش‌های فنی مهندسی کشاورزی، ممکنه به کمی مطالعه بیشتر و تلاش مضاعف نیاز داشته باشین.

غیر از رشته تجربی و ریاضی، از طریق برخی رشته‌های فنی حرفه‌ای هم میتونین در رشته مهندسی کشاورزی ادامه تحصیل بدین. فارغ التحصیلان رشته‌های کشاورزی در هنرستان، آمادگی بیشتری برای ورود به دانشگاه در گرایش‌های عملی مهندسی کشاورزی مثل امور زراعی و باغی، امور دامی، امور آب و ماشین آلات کشاورزی دارن. دروس تخصصی و کارگاهی این رشته‌ها، مهارت‌های عملی لازم برای فعالیت در این گرایش‌ها رو به دانش‌آموزان آموزش می‌دهن. همچنین فارغ التحصیلان رشته‌های فنی مثل مکانیک، برق و الکترونیک نیز می‌تونن در گرایش‌های فنی و مهندسی در مهندسی کشاورزی مثل مهندسی مکانیک بیوسیستم، مهندسی عمران و مهندسی صنایع غذایی قبول بشن. دروس فنی و پایه در این گروه‌ها، زمینه مناسبی برای ورود به این گرایش‌ها ایجاد می‌کنه.

دانشگاه های دارای رشته مهندسی کشاورزی

• دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد
• دانشکده کشاورزی (دانشگاه شهید باهنر کرمان)
• دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز
• دانشکده کشاورزی و دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان
• دانشگاه صنعتی اصفهان
• دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب
• دانشکده مرتع و آبخیزداری و دانشکده علوم مهندسی زراعی (دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان)
• دانشکده کشاورزی گنبد
• دانشکده کشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد
• دانشکده کشاورزي دانشگاه کردستا ن
• دانشکده کشاورزي دانشگاه لرستا ن
• دانشکده علوم کشاورزي و دانشکده منابع طبيعي دانشگاه مازندران(ساری)
• دانشکده کشاورزي ( دانشگاه وليعصر (ع) رفسنجان )
• دانشکده منابع طبيعي کويرشناسي واحد اردکان
• دانشکده کشاورزی ( دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج)
• دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران ومراکز تحقیقاتی(کرج)
• دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران(کرج)
• دانشکده کشاورزی ورامين (دانشگاه آزاد اسلامي)
• دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
• دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام

دروس و تعداد واحد رشته مهندسی کشاورزی

دروس رشته مهندسی کشاورزی شامل دو بخش دروس پایه و دروس تخصصیه که توی 140 واحد درسی ارائه میشه. دروس پایه شامل ریاضیات، فیزیک، شیمی و زیست‌شناسیه و دروس تخصصی به دروس علوم زراعت، علوم باغبانی، علوم خاک و علوم آب،  علوم دامی، مهندسی مکانیزاسیون کشاورزی، اقتصاد و مدیریت، علوم گیاهی و حشره شناسی تقسیم میشه.

این 140 واحد توی 4 سال یا به عبارتی 8 ترم تدریس میشه. البته این رشته غیر از کارشناسی، دارای دوره کاردانی و کارشناسی ناپیوسته هم هست. حتما موقع انتخاب رشته به دفترچه انتخاب رشته دقت کنین.

مطالعه پیشنهادی: معرفی رشته علوم تغذیه

حداقل رتبه برای قبولی رشته مهندسی کشاورزی

توی این قسمت چندتا از آخرین رتبه‌های قبولی این رشته رو براتون گذاشتم.

• نام دانشگاه : دانشگاه تهران (محل تحصیل كرج) – آخرین رتبه قبولی منطقه 1 : 7440
• نام دانشگاه : دانشگاه فردوسی (مشهد) – آخرین رتبه قبولی منطقه 1 : 8628
• نام دانشگاه : دانشگاه شیراز – آخرین رتبه قبولی منطقه 2 : 19482
• نام دانشگاه : دانشگاه گیلان (رشت) – آخرین رتبه قبولی منطقه 2 : 26084
• نام دانشگاه : دانشگاه كردستان (سنندج) – آخرین رتبه قبولی منطقه 2 : 30650 – آخرین رتبه قبولی منطقه 3 : 17265
• نام دانشگاه : دانشگاه پیام نور تهران (تهران شرق) – آخرین رتبه قبولی منطقه 1 : 28346
• نام دانشگاه : دانشگاه علوم كشاورزی و منابع طبیعی ساری شبانه – آخرین رتبه قبولی منطقه 2 : 35872
• نام دانشگاه : دانشگاه علوم كشاورزی و منابع طبیعی گرگان – آخرین رتبه قبولی منطقه 2 : 34112
• نام دانشگاه : دانشگاه زابل – آخرین رتبه قبولی منطقه 3 : 25993
• نام دانشگاه : دانشگاه پیام نور آذربایجان غربی (مرکز ارومیه) – آخرین رتبه قبولی منطقه 2 : 50410

مهندسی کشاورزی بدون کنکور

طبق لیست منتشر شده از رشته‌های بدون کنکور سال 1403، امکان ورود به این رشته بدون کنکور وجود داره و شما میتونین در دانشگاه‌های آزاد و پیام نور بدون شرکت در کنکور سراسری، در این رشته ادامه تحصیل بدین.

آیا دانشگاه پیام نور رشته مهندسی کشاورزی دارد؟

همانطور که در بخشهای قبلی نشان داده شد، برخی دانشگاه‌های پیام نور در سطح کشور، این رشته رو ارائه میکنن. برای اطلاعات بیشتر میتونین به سایت دانشگاه مورد نظرتون مراجعه کنین.