معرفی رشته علوم تغذیه: آیا رشته تغذیه خوبه؟

به طور خلاصه، توی این رشته یاد می‌گیریم که چی بخوریم، چطور بخوریم و چقدر بخوریم تا هم سالم بمونیم و هم از مریضی‌ها جلوگیری کنیم. رشته علوم تغذیه یک رشته تحصیلیه که به بررسی موضوعات مرتبط با تغذیه، رژیم درمانی، ارزش مواد غذایی در سلامت انسان و پیشگیری و کنترل بیماری‌ها می‌پردازه. این رشته از مهم‌ترین رشته‌های شاخه پیراپزشکیه و علاقه‌مندان کنکوری زیادی رو به خود جلب می‌کنه.

دروس  رشته‌ی تغذیه خیلی متنوعه؛ یه کم درس‌های پایه مثل زیست و شیمی هست، یه کم درس‌های تخصصی مثل فیزیولوژی و بیوشیمی، و یه کم هم درس‌های مربوط به تغذیه مثل تغذیه‌ی بالینی، تغذیه‌ی جامعه و رژیم درمانی. همچنین، فارغ‌التحصیلان این رشته می‌تونن در حوزه‌های مختلفی از جمله مشاوره تغذیه، تحقیقات علمی، صنایع غذایی و سلامتی، آموزش، و مدیریت تغذیه فعالیت کنن. در ادامه، رشته تغذیه به تفصیل توضیح داده میشه؛ اگه به دنبال آشنایی با این رشته هستی و میخوای همه چیز رو دربارش بدونی، ادامه این مطلب برای توعه 🙂

وظایف کارشناس علوم تغذیه

کارشناسهای علوم تغذیه، متخصصان تغذیه‌ای هستن که با ارائه مشاوره و برنامه‌های غذایی به افراد، بهشون کمک می‌کنن تا سالم‌تر بمونن و از بیماری‌ها پیشگیری کنن.

1. قدم اول) ارزیابی وضعیت تغذیه‌ای؛ اولین قدم، صحبت با مراجعه‌کننده و بررسی سابقه‌ی پزشکی، عادات غذایی و وضعیت سلامتی فعلی‌شه.
2. قدم دوم) تشخیص مشکلات تغذیه‌ای؛ با توجه به اطلاعات جمع‌آوری شده، کارشناس علوم تغذیه می‌تونه مشکلات تغذیه‌ای مثل سوءتغذیه، کمبود ویتامین یا مواد معدنی، یا آلرژی‌های غذایی رو تشخیص بده.
3. قدم سوم) ارائه برنامه‌ی غذایی؛ کارشناس علوم تغذیه یه برنامه‌ی غذایی متناسب با نیازها و شرایط فردی هر مراجعه‌کننده تهیه می‌کنه. این برنامه باید شامل اطلاعاتی در مورد نوع و مقدار غذاهایی باشه که باید مصرف بشه.
4. قدم چهارم) ارائه مشاوره؛ کارشناس علوم تغذیه به مراجعه‌کننده در مورد چگونگی انتخاب غذاهای سالم، نحوه‌ی پخت و پز و عادات غذایی سالم مشاوره میده.

علاوه بر این وظایف گفته شده، کارشناسهای علوم تغذیه ممکنه وظایف دیگه‌ای رو هم بر عهده داشته باشن، مثل آموزش، مدیریت برنامه‌های تغذیه‌ای در بیمارستان‌ها، مدارس یا مراکز سالمندان، انجام تحقیقات در زمینه‌ی تغذیه، نوشتن مقالات و مطالب آموزشی در مورد تغذیه و ارائه مشاوره به شرکت‌های تولید مواد غذایی.

بازار کار رشته علوم تغذیه

بازار کار رشته‌ی تغذیه در حال حاضر خوب و رو به رشده. به دلیل افزایش توجه مردم به سلامتی و تغذیه‌ی سالم، تقاضا برای خدمات کارشناسهای علوم تغذیه  روز به روز در حال افزایشه. عوامل متنوعی روی بازارکار این رشته تاثیرگذارن. به طور کلی، توی کلان‌شهرها و مناطق مرفه فرصت‌های شغلی بیشتری برای کارشناسهای علوم تغذیه وجود داره. هر چقدر که تجربه و تخصص کارشناس علوم تغذیه بیشتر باشه، فرصت‌های شغلی و درآمد بهتری خواهد داشت.

همچنین، زمینه‌های شغلی متنوعی برای کارشناسای علوم تغذیه وجود داره. مثلا کار توی بیمارستان‌ها، کلینیک‌های تغذیه، مراکز بهداشت، مدارس، شرکت‌های تولید مواد غذایی و باشگاه‌های ورزشی که هر کدوم میزان درآمد و سختی کار متفاوتی دارن.

حقوق کارشناس تغذیه

همونطور که گفته شد درآمد این رشته بسته به عوامل مختلف متغیره اما طبق برآوردها و آگهی‌های منتشر شده، در حال حاضر در شهری مثل تهران، یک کارشناس تغذیه بین 12 تا 15 میلیون تومان میتونه درآمد داشته باشه.

فرصتهای شغلی

کارشناسهای علوم تغذیه می‌تونن توی مکان‌های مختلفی کار کنن.  برخی از رایج‌ترین این مکان‌ها عبارتند از:

• مراکز درمانی؛ بیمارستان‌ها، کلینیک‌های تغذیه، مراکز بهداشت، مطب پزشکان
• مراکز آموزشی؛ مدارس، دانشگاه‌ها، مهدکودک‌ها
• سازمان‌های دولتی؛ وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو، مراکز تحقیقاتی
• بخش خصوصی؛ شرکت‌های تولید مواد غذایی، شرکت‌های دارویی، باشگاه‌های ورزشی، رستوران‌ها
• کار آزاد و کار آفرینی؛ کارشناس تغذیه می‌تونه به طور مستقل در مطب خودش فعالیت کنه و به مراجعه‌کنندگان مشاوره بده. همچنین می‌تونه به طور آنلاین خدمات ارائه بده و از طریق اینترنت با مراجعه‌کنندگان در ارتباط باشه.

علاوه بر مکان‌های ذکر شده، کارشناسای علوم تغذیه می‌تونن توی سازمان‌های مردم‌نهاد، مراکز ورزشی، و حتی صنعت فیلم و تلویزیون هم فعالیت  کنن.

مزایا  و معایب رشته علوم تغذیه

رشته‌ی تغذیه مزایای زیادی داره که می‌تونه انتخاب مناسبی برای افراد علاقه‌مند به سلامتی و تغذیه باشه. بازار کار رشته‌ی تغذیه در حال حاضر خوب و رو به رشده و فرصت‌های شغلی متنوعی برای فارغ‌التحصیلان این رشته وجود داره. کارشناسهای علوم تغذیه می‌تونن با ارائه مشاوره و برنامه‌های غذایی به مردم کمک کنن تا سالم‌تر بمونن و از بیماری‌ها پیشگیری کنن. همچنین، می‌تونن توی محیط‌های متنوعی کار کنن و با افراد مختلفی در ارتباط باشن.

رشته‌ی تغذیه یک رشته‌ی علمی هستش که به طور مداوم درحال رشد و پیشرفته. این موضوع به معنای اینه که کارشناسهای علوم تغذیه همیشه چیزهای جدیدی برای یادگیری دارن و می‌تونن دانش و مهارت‌های خودشون رو به روز نگه دارن. همچنین، کارشناسهای علوم تغذیه می‌تونن با ارائه اطلاعات صحیح و مفید به مردم، به ارتقای سطح آگاهی آنها در زمینه تغذیه و سلامتی کمک کنن. در آخر، با توجه به بازار کار خوب و نیاز روزافزون به خدمات کارشناسهای علوم تغذیه، این رشته می‌تونه درآمد مناسبی برای فارغ‌التحصیلانش به ارمغان بیاره.

معایب رشته علوم تغذیه

درسته که رشته‌ی تغذیه مزایای زیادی داره، اما خب معایبی هم داره که باید قبل از انتخاب این رشته بهشون توجه کنین. درس‌های این رشته شامل مباحث مختلفی مثل زیست‌شناسی، شیمی، فیزیولوژی، تغذیه، بیوشیمی و … میشه که می‌تونه برای بعضی از دانشجوها سخت و چالش‌برانگیز باشه. برای موفقیت توی این رشته به مطالعه و تلاش زیادی نیاز دارین و باید آماده باشین که وقت زیادی رو صرف درس خوندن کنین.

برخی از کارشناسهای علوم تغذیه، به خصوص اونایی که توی بیمارستان‌ها یا مراکز درمانی کار می‌کنن، ممکنه با فشار کاری زیاد روبه‌رو باشن. شیفت‌های کاری نامنظم از جمله چالش‌های این شغله. از طرفی، کارشناسهای علوم تغذیه مسئول سلامتی و رفاه مراجعه‌کنندگان خودشون هستن و تصمیمات آنها می‌تونه تاثیر زیادی بر زندگی مردم داشته باشه.

با وجود بازار کار خوب، تنوع شغلی توی این رشته تا حدی محدوده. بیشتر کارشناسهای علوم تغذیه توی بیمارستان‌ها، کلینیک‌های تغذیه، مراکز بهداشت و یا شرکت‌های تولید مواد غذایی کار می‌کنن. همچنین، درآمد کارشناسای علوم تغذیه در ابتدای کار ممکنه خیلی بالا نباشه و نیاز به صبر و حوصله داره تا با تجربه و کسب سابقه بیشتر، درآمد خودشون رو افزایش بدن.

دانشگاه های دارای رشته علوم تغذیه

دانشگاه‌های دولتی

• دانشگاه علوم پزشکی اراک
• دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
• دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله تهران
• دانشگاه علوم پزشکی بوشهر
• دانشگاه علوم پزشکی تبریز
• دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز
• دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی بجنورد
• دانشگاه علوم پزشکی زابل
• دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
• دانشگاه علوم پزشکی زنجان
• دانشگاه علوم پزشکی سمنان آرادان
• دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران
• دانشگاه علوم پزشکی شیراز سپیدان
• دانشگاه علوم پزشکی کاشان
• دانشگاه علوم پزشکی کرمان
• دانشگاه علوم پزشکی گرگان
• دانشگاه علوم پزشکی گناباد
• دانشگاه علوم پزشکی لرستان
• دانشگاه علوم پزشکی همدان
• دانشگاه علوم پزشکی خلخال
• دانشگاه علوم پزشکی یاسوج
• دانشگاه علوم پزشکی یزد
• دانشگاه علوم پزشکی شوشتر
• دانشگاه علوم پزشکی لارستان لوز
• دانشگاه علوم پزشکی مراغه

دانشگاه غیر انتفاعی

• موسسه غیرانتفاعی علوم پزشکی وارستگان مشهد

دانشگاه آزاد اسلامی

• دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرند
• دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرند- خودگردان
• دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

دروس و واحدهای رشته تغذیه

دروس رشته کارشناسی علوم تغذیه در حدود 130 واحد و طی 4 سال، معادل 8 ترم، گذرانده میشه. این دروس شامل دروس پایه و تخصصی هست که به صورت کلی در قسمت بعدی گفته شده. اما ممکنه در هر دانشگاه، برحسب صلاحدید، در برخی دروس و تعداد واحدها، تفاوتهایی وجود داشته باشه.

دروس پایه، دروسی هستن که برای فهم مفاهیم تخصصی رشته ضروری هستن. برخی از این دروس شامل زیست‌شناسی، شیمی، فیزیک، ریاضی، آمار زیستی و زبان انگلیسی میشن.

دروس تخصصی، مفاهیم و اطلاعات خاص رشته‌ی تغذیه رو به دانشجو آموزش می‌دن. برخی از این دروس عبارتند از:

• اصول تغذیه
• بیوشیمی تغذیه
• فیزیولوژی تغذیه
• آناتومی و فیزیولوژی انسان
• تغذیه در دوره‌های مختلف زندگی (کودکان، نوجوانان، بزرگسالان، سالمندان)
• رژیم درمانی
• بهداشت مواد غذایی
• سم شناسی مواد غذایی
• طب تغذیه
• مدیریت خدمات غذایی
• روانشناسی تغذیه
• جامعه شناسی تغذیه
• آموزش تغذیه

علاوه بر این دروس، دانشجوها باید در واحدهای کارآموزی (عملی) هم شرکت کنن تا تجربه‌ی کار عملی در زمینه تغذیه رو به دست بیارن. برای اطلاعات بیشتر می‌تونین به دفترچه راهنمای دانشگاه یا رشته‌ی تغذیه در دانشگاه مورد نظرتون مراجعه کنین.

آخرین رتبه قبولی در رشته تغذیه

آخرین رتبه قبولی در این رشته، هر سال بسته به شرایط، تغییر میکنه؛ در این قسمت آخرین رتبه قبولی سالهای گذشته به تفکیک منطقه رو قرار دادیم.

آخرین رتبه قبولی با سهمیه منطقه یک

آخرین رتبه قبولی با سهمیه منطقه دو

آخرین رتبه قبولی با سهمیه منطقه سه

رشته علوم تغذیه بدون کنکور

طبق لیست منتشر شده از رشته‌های بدون کنکور سال 1403، امکان ورود به رشته تغذیه بدون شرکت در کنکور سراسری وجود نداره. برای بررسی بیشتر، حتما به دفترچه منتظر شده رشته‌های بدون کنکور سایت سازمان سنجش سر بزنین.

ادامه تحصیل در رشته علوم تغذیه

در حال حاضر امکان ادامه تحصیل در رشته‌ی علوم تغذیه تا مقطع دکتری در ایران وجود داره. کارشناسی، اولین مقطع تحصیلی در این رشته هستش که 4 ساله و دروس پایه و تخصصی رشته رو دربرمی‌گیره. کارشناسی ارشد، یک مقطع 2 ساله هستش و دانشجو می‌تونه در یکی از گرایش‌های مختلف مثل تغذیه ورزشی، تغذیه اطفال، تغذیه بیماری‌ها و … تحصیل کنه. دکتری، بالاترین مقطع تحصیلی در این رشته  هست که 4 ساله و دانشجو می‌تونه به تحقیق و پژوهش در زمینه تغذیه بپردازه و استاد دانشگاه بشه.

از چه رشته ای میتوانیم به رشته علوم تغذیه برویم؟

برای ورود به رشته‌ی علوم تغذیه در دانشگاه، هیچ رشته‌ی دبیرستان خاصی به‌طور الزامی وجود نداره. اما رشته‌های تجربی به دلیل داشتن دروسی مثل زیست‌شناسی، شیمی و فیزیک که پایه و اساس رشته‌ی علوم تغذیه هستن، مناسب‌تر محسوب می‌شن. دانش‌آموزان رشته‌های ریاضی فیزیک و انسانی هم می‌تونن با گذراندن برخی دروس جبرانی ، وارد رشته‌ی علوم تغذیه بشن.

علوم تغذیه بهتر است یا پرستاری؟

رشته‌های تغذیه و پرستاری هر دو از رشته‌های علوم پزشکی هستن که به سلامت انسان می‌پردازن، اما تفاوت‌های اساسی با هم دارن.

هدف و ماهیت این دو رشته با هم متفاوته. هدف از رشته تغذیه، ارتقای سلامت انسان از طریق تغذیه صحیح هستش. کارشناسهای علوم تغذیه با ارائه مشاوره و برنامه‌های غذایی به افراد کمک می‌کنن تا تغذیه‌ی مناسبی داشته باشن و از بیماری‌ها پیشگیری کنن. در حالی که هدف از رشته پرستاری ارائه مراقبت‌های بهداشتی و حمایتی از بیماران و مصدومان هستش. پرستاران در بیمارستان‌ها، مراکز درمانی و محیط‌های مختلف به بیماران کمک می‌کنن تا بهبود پیدا کنن و سلامتی خودشون رو بازپس بگیرن.

دروس رشته تغذیه شامل مباحثی مثل زیست‌شناسی، شیمی، فیزیولوژی، تغذیه، بیوشیمی، بهداشت مواد غذایی، تغذیه در دوره‌های مختلف زندگی، رژیم درمانی و … هستش. اما دروس رشته پرستاری شامل مباحثی مثل آناتومی، فیزیولوژی، میکروب‌شناسی، داروشناسی، بهداشت روان، مراقبت از بیمار در بیماری‌های مختلف، مدیریت مراقبت‌های پرستاری و … هستش.

کارشناساهی علوم تغذیه می‌تونن در بیمارستان‌ها، مراکز درمانی، کلینیک‌های تغذیه، مراکز بهداشت، شرکت‌های تولید مواد غذایی، مدارس، باشگاه‌های ورزشی و … کار کنن. اما پرستاران بیشتر در بیمارستان‌ها، مراکز درمانی و منازل بیماران کار می‌کنن. بازار کار برای کارشناسهای علوم تغذیه در حال حاضر خوب و رو به رشده و فرصت‌های شغلی متنوعی برای فارغ‌التحصیلان این رشته وجود داره. و برای پرستاران هم بسیار خوب هستش و نیاز به پرستار در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی همیشه وجود داره.

رشته تغذیه در حال حاضر، رشته جذابی برای کنکوری‌هاست؛ اما همه چیز تنها به نتیجه کنکور شما بستگی نداره! لازمه که با یک انتخاب رشته درست به کمک مشاور انتخاب رشته تجربی، شانس قبولیتون رو توی این رشته افزایش بدین. دپارتمان استبصاری، جاییه که با خیال راحت میتونی انتخاب کنی و از مشاوره‌ها و راهنمایی‌های عالیشون استفاده کنی.